ΧΟΛΟΛΙΘΙΑΣΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΤΖΕΒΕΛΕΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

● Χολολιθίαση

Με τον όρο χολολιθίαση ορίζεται η ύπαρξη λίθου ή πολλών λίθων στη χοληδόχο κύστη. Η χολή που αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη, αποτελείται από νερό, χοληστερόλη, άλατα και χολερυθρίνη, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σχηματίσουν λίθους, δηλαδή πέτρες και να παγιδευτούν στη βλέννα που υπάρχει μέσα στη χοληδόχο κύστη.

Παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση χολολιθίασης

Παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση χολολιθίασης είναι:
● το ιστορικό στην οικογένεια
● το φύλο (συχνότερα στις γυναίκες)
● η παχυσαρκία
● η πλούσια σε λιπαρά διατροφή
● η διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες
● η έλλειψη σωματικής άσκησης
● η ταχεία απώλεια βάρους και η παρατεταμένη νηστεία
● η εγκυμοσύνη

● οι πολλές κυήσεις
● ο σακχαρώδης διαβήτης
● ορισμένα αιματολογικά νοσήματα
● τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα παχέος εντέρου (νόσος Crohn και ελκώδης κολίτιδα), προηγούμενες επεμβάσεις όπως γαστρεκτομή η εντερεκτομή
● η χρήση ορισμένων φαρμάκων και ορμονικών σκευασμάτων

Συμπτώματα

Ασθενείς με χολολιθίαση μπορεί να μην έχουν κανένα σύμπτωμα ή να εμφανίζουν άτυπα συμπτώματα όπως:
● ενοχλήματα δυσπεψίας
● μετεωρισμός (φούσκωμα) κοιλίας
● ναυτία
● τάση για έμετο
● ήπιο άλγος δεξιάς κοιλίας
● άλγος που εμφανίζεται μετά τη λήψη λιπαρού γεύματος και διαρκεί ώρα με αντανάκλαση και στο δεξιό ώμο (κωλικός χοληδόχου κύστης)
ενώ σε περιπτώσεις φλεγμονής (χολοκυστίτιδα) μπορεί να εκδηλωθεί ισχυρός πόνος, πυρετός με ή χωρίς ρίγος και ίκτερος.

Επιπλοκές χολολιθίασης

Επιπλοκές της χολολιθίασης είναι
1. Οξεία ολοκυστίτιδα (φλεγμονή της χοληδόχου κύστης)
2. Χοληδοχολιθίαση (μετακίνηση του λίθου στο χοληδόχο πόρο)
3. Χολαγγειίτιδα (φλεγμονή από απόφραξη χοληδόχου πόρου από λίθο ή στένωση)
4. Παγκρεατίτιδα (φλεγμονή παγρέατος από απόφραξη παγκρεατικού πόρου από μικρό λίθο που μετακινήθηκε από τη χοληδόχο κύστη)
5. Χολικά συρίγγια και ειλεός από χολόλιθο (από επαναλαμβανόμενες φλεγμονές, συμφύσεις και μετακίνηση λίθου δια μέσου συριγγίου)
6. Καρκίνος χοληδόχου κύστης (σχετίζεται με χρόνια λιθιασική χολοκυστίτιδα, πορσελανοειδή κύστη και σε έδαφος πολυπόδων χοληδόχου κύστης)

Διάγνωση

Η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της χολολιθίασης είναι το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει και αξονική τομογραφία άνω κοιλίας, ενώ όταν προεγχειρητικά υπάρχει ίκτερος, πρέπει να γίνει απεικόνιση του χοληδόχου και παγκρεατικού πόρου με διενέργεια μαγνητικής χολαγγειο-παγκρεατογραφίας (MRCP).

Θεραπεία

Όταν η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική δεν απαιτείται ιδιαίτερη θεραπεία αλλά συντηρητική αγωγή με τροποποίηση της διατροφής, με αποφυγή λιπαρών τροφών και οινοπνεύματος.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της χολολιθίασης γίνεται με χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται η χοληδόχος κύστη (χολοκυστεκτομή), η οποία μπορεί να γίνει ανοικτά με τομή είτε λαπαροσκοπικά.

Ενδείξεις χολοκυστεκτομής

● Χολολιθίαση που προκαλεί συμπτώματα
● Μικρολιθίαση (λόγω του κινδύνου παγκρεατίτιδας)
● Χολολιθίαση ή χολική λάσπη χωρίς συμπτώματα σε ασθενείς με διαβήτη ή καρδιολογικά προβλήματα
● Οξεία χολοκυστίτιδα
● Χολολιθίαση που έχει προκαλέσει αποφρακτικό ίκτερο ή οξεία παγκρεατίτιδα
● Πολύποδες της χοληδόχου κύστης που σε υπερηχογράφημα έχουν τάση αύξησης του μεγέθους τους (≥1εκ)

Με τη λαπαροσκοπική χειρουργική το εγχειρητικό τραύμα είναι πολύ μικρό με πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα, η κινητοποίηση και σίτιση του ασθενή είναι άμεση μετεγχειρητικά, ο πόνος μετά το χειρουργείο είναι μικρός και η επάνοδος στην εργασία του και στη καθημερινότητά του είναι άμεσος.
Τα τελευταία χρόνια σπάνια εφαρμόζεται η ανοικτή μέθοδος, όμως μία λαπαροσκοπική μπορεί να μετατραπεί σε ανοικτή όταν υπάρχει έντονη φλεγμονή, συμφύσεις και είναι δυσχερής η αναγνώριση των στοιχείων της χοληδόχου κύστης από πολλές προηγούμενες φλεγμονές.